İnsanlığın ileri gitmesinde şüphesiz ki deneylerin payı büyük. Ancak psikolojik, sosyolojik, kültürel ve medikal açıdan tartışmalara neden olmuş deneylerin sayısı da hiç az değil. Akıl hastaneleri, hapishaneler ya da esir kamplarında yapılan deneylerde büyük dramlar yaşandığı pek çok makalede kendine yer buldu, üstüne sayısız kitap yazıldı ve bununla ilgili pek çok film çekildi. Biz de insanlar üzerinde yapılan deneyleri konu alan filmlerden bir liste çıkardık. Hazırsanız detaylara geçelim;
16. Ilsa: She Wolf of the SS (1975)
Özet: Ilsa, ‘tıbbi deneyler’ yürüten bir ölüm kampında kötü bir Nazi gardiyanıdır. Ilsa’nın amacı, kadınların erkeklerden daha fazla acıya ve ıstıraba dayanabileceğini ve bu nedenle ön saflarda savaşmasına izin verilmesi gerektiğini kanıtlamaktır. Bu nedenle kadınlar üstünde çeşitli deneyler yapar, erkeklere ise cinsel saldırıda bulunur ve onları hadım eder.
Oyuncular: Dyanne Thorne, Gregory Knoph, Tony Mumolo
Yönetmen: Don Edmonds
15. Güneşin Arkasındaki Adam (Hei tai yang 731, 1988)
Özet: Film, İkinci Dünya Savaşı’nın sonunda Japonların, ölümcül bakteri vebaları geliştirmek için yaptığı korkunç deneylerde Çinli ve Rus savaş esirlerini bir kobay olarak kullanmasını anlatıyor. Hikâye deneylerin yapıldığı 731 adlı Japon kampında geçiyor.
Oyuncular: Gang Wang, Dai Yao Wu, Runshen Wang
Yönetmen: Tun-Fei Mou
14. Three Christ (2017)
Özet: Dr. Alan Stone, Michigan’daki Ypsilanti Devlet Hastanesi’nde her biri kendilerini İsa Mesih zanneden üç paranoyak şizofren hastayı tedavi etmek için bir deney yapmaya karar verir. Ancak işler beklendiği gibi gitmez ve kendilerini şiddetli tartışmaların ve sanrıların ortasında bulurlar.
Oyuncular: Richard Gere, Peter Dinklage, Bradley Whitford
Yönetmen: Jon Avnet
13. Deney (Experimenter, 2015)
Özet: Ünlü sosyal psikolog Stanley Milgram’ın 1961’de yaptığı bir deneyi konu alan film, Milgram’ın, sıradan insanların otoriteye itaat etme isteklerini test eden bir dizi radikal davranış deneyi yapmasını ve sonrasında yaşananları anlatıyor.
Oyuncular: John Palladino, Anthony Edwards, Jim Gaffigan
Yönetmen: Michael Almereyda
12. Sınav (Exam, 2009)
Özet: Kurumsal bir şirkette işe girmek için başvuruda bulunan 8 aday, yüksek korumalı ve penceresiz bir odada girecekleri sınavın neticesine göre işe alınacaktırlar. Onlara tek bir soruyu cevaplamaları için 80 dakika verilir. Ancak çok geçmeden bunun sıradan bir sınav olmadığını keşfederler
Oyuncular: Adar Beck, Gemma Chan, Nathalie Cox
Yönetmen: Stuart Hazeldine
11. Stanford Hapishane Deneyi (The Stanford Prison Experiment, 2015)
Özet: Stanford Hapishane Deneyi, Philip Zimbardo’nun 1971’de gerçekleştirdiği Stanford hapishane deneyini anlatıyor. Bu olay daha önce Das Experiment filmine de konu olmuştu. Filmin konusu ise şöyle: Stanford Üniversitesi psikoloji binasının bodrum katına sahte bir hapishane kurulur. Denek olan 24 erkek öğrenci, kendilerine rastgele atanan mahkûm ve gardiyan rollerini üstlenirler. Fakat işler çığırından çıkar.
Oyuncular: Ezra Miller, Tye Sheridan, Billy Crudup
Yönetmen: Kyle Patrick Alvarez
10. Re-Animator (1985)
Özet: H.P. Lovecraft’ın yazdığı bir öyküden uyarlanan Re-Animator, esrarengiz bir tıp öğrencisinin yaptığı deneyleri anlatıyor. Başarılı bir tıp öğrencisi olan Dan, aynı zamanda bir hastanede asistanlık yapmaktadır. Kız arkadaşı Megan’la birlikte güzel bir yaşamları vardır. Ancak Herbert West adlı gizemli bir tıp öğrencisinin hayatlarına dâhil olmasıyla her şey altüst olur. Çünkü West, ölü dokunun yeniden canlandırılmasına odaklanan tuhaf deneyler yapmaktadır.
Oyuncular: Jeffrey Combs, Bruce Abbott, Barbara Crampton
Yönetmen: Stuart Gordon
9. Jacob’s Ladder (1990)
Özet: Vietnam Savaşı gazisi Jacob, sürekli birileri tarafından takip edildiğini düşünmekte, öldürüleceğine inanmaktadır. Ayrıca eski eşi Sarah, küçük yaşta kaybettiği oğlu Gabe ve savaşla ilgili anılar da peşini bir türlü bırakmaz. Jacob, savaş sonrası stres bozukluğumu yaşamaktadır yoksa Vietnam’da askerler üstünde denenen güçlü uyuşturucuların etkisinde midir? Kim bilir, belki de çok daha kötüsüdür.
Oyuncular: Tim Robbins, Elizabeth Peña, Danny Aiello
Yönetmen: Adrian Lyne
8. İçinde Yaşadığım Deri (La piel que habito, 2011)
Özet: Plastik cerrah Robert Ledgard, geçmişinde büyük trajediler yaşamış ve bunları bir türlü aşamamıştır. Ayrıca uzun süredir evinin bodrumunda tüm hasarlar karşısında dirençli bir deri yaratmaya uğraşmaktadır. Doktor en nihayetinde bunu başarır. Şimdi buluşunu, saplantısının anahtarını elinde tutan gizemli ve değişken bir kadının üzerinde deneyecektir.
Oyuncular: Antonio Banderas, Elena Anaya, Jan Cornet
Yönetmen: Pedro Almodóvar
7. Tehlikeli Oyun (Die Welle, 2008)
Özet: Bir lise öğretmeninin öğrencilerine diktatörlük altında hayatın nasıl olduğunu göstermek için yaptığı deney, korkunç bir şekilde kontrolden çıkar ve gün geçtikçe üyeleri artan bir sosyal birim hâline gelir.
Oyuncular: Jürgen Vogel, Frederick Lau, Max Riemelt
Yönetmen: Dennis Gansel
6. Dr. Jekyll ve Bay Hyde (Dr. Jekyll and Mr. Hyde, 1931)
Özet: Robert Louis Stevenson’ın 1886’da yayımlanan ‘The Strange Case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde’ adlı kısa romanından uyarlanan film, bilim insan Dr. Henry Jekyll’ı odağına alıyor. Dr. Jekyll, karanlık tarafını ortaya çıkaran bir iksir keşfeder. Bu iksir, kendisini yumuşak huylu bir bilim insanından öldürmeye meyilli, hayvansı bir manyak olan Bay Hyde’a dönüştürmektedir. Onun bu deneyi korkunç sonuçlar doğuracaktır.
Oyuncular: Fredric March, Miriam Hopkins, Rose Hobart
Yönetmen: Rouben Mamoulian
5. Yüzü Olmayan Gözler (Les yeux sans visage, 1960)
Özet: Jean Redon’un romanından uyarlanan film, doktor bir babanın kızı için yapabileceklerinin ne denli korkunç sonuçlar doğurabileceğini anlatıyor. Doktor Génessier’in kızı Christiane’ın yüzün geçirdiği bir trafik kazası sonucu deforme olur. Kızına eski yüzünü kazandırmaya ant içen doktor, genç kızları kaçırıp yüzlerini alır. Ne var ki hiçbir yüz kendi kızının yüz dokusuyla uyuşmaz…
Oyuncular: Pierre Brasseur, Alida Valli, Juliette Mayniel
Yönetmen: Georges Franju
4. Deney (Das Experiment, 2001)
Özet: 1971’de Philip Zimbardo tarafından gerçekleştirilen Stanford hapishane deneyinden ilham alan film, sahte bir hapishanede mahkûm ve gardiyan rollerine bürünen deneklerin yaşadıklarını anlatıyor. Mahkûmların kurallara uymak zorunda olduğu, gardiyanların ise fiziksel şiddet kullanmadan düzeni korumaları gerektiği deneyde işler hiç de beklenildiği gibi gitmiyor.
Oyuncular: Moritz Bleibtreu, Christian Berkel, Oliver Stokowski
Yönetmen: Oliver Hirschbiegel
3. Truman Show (The Truman Show, 1998)
Özet: Küçük bir kasaba sigortacı olarak çalışan Truman, çevresi tarafından çok sevilmektedir. Mutlu bir de evliliği olan Truman’ın hemen her günü aynı rutinlerle geçmektedir. Fakat bir gün, hayatının tamamını sorgulayacağı bir olay yaşar. Sanki etrafındaki herkes onu takip etmektedir ve çevresindeki her şey de kurmacadan ibarettir. Kuşkularından yola çıkıp gerçeğin peşine düşen Truman, hayatının şokunu yaşayacaktır.
Oyuncular: Jim Carrey, Laura Linney, Natascha McElhone
Yönetmen: Peter Weir
2. Zindan Adası (Shutter Island, 2010)
Özet: Uzak bir adadaki akıl hastanesinde bir mahkûmun ortadan kaybolması, iki ABD polisinin orada bir soruşturma başlatmasına neden olur. Fakat işler beklendiğinden daha karmaşıktır. Şimdi polislerin aklında, bu gizemli hastane ve içinde yaşayan insanların karıştığı olaylarla ilgili birçok soru işareti vardır. Ayrıca ilginç bir biçimde rüya ve gerçek arasındaki keskin çizgi bulanıklaşmaya başlar.
Oyuncular: Leonardo DiCaprio, Mark Ruffalo, Ben Kingsley
Yönetmen: Martin Scorsese
1. Otomatik Portakal (A Clockwork Orange, 1971)
Özet: Anthony Burgess’in aynı adlı kitabından uyarlanan Otomatik Portakal, korku ve şiddetin hâkim olduğu distopik bir gelecekte geçiyor. Alex, şiddete eğilimli gençlerden kurulu bir çetenin lideridir. Yakalandığında ise özgürlüğünü kazanmak için tek çıkışı vardır: Şiddeti tüm yönleriyle anlamaya çalışan bir deney için kobay olacaktır.
Oyuncular: Malcolm McDowell, Patrick Magee, Michael Bates
Yönetmen: Stanley Kubrick